Delphi Nesnelerinin Temel Özellikleri

[Safirmedya]

DELPHİ NESNELERİNİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ

Nesnelerin özellikleri üç grupta toplanabilir.

Properties : Bunlar nesnelerin fiziki özellikleridir. Tasarım aşamasında düzenlenebilirler.
Adı, genişliği, rengi, hizalama şekli, font, erişilebilirlik,....
Methods   : Bunlar nesneler üzerinde uygulanabilen işlemlerdir. Çalışma zamanı kullanılabilirler.
Aktiflik durumu, sürüklenme durumu, focus durumu, boyanma şekli, sınıf tipi, yenilenme durumu,
....
Events : Bunlar çalışma zamanında nesne üzerinde meydana gelen olaylardır. Nesne üzerinde fare
ile tıklanması, bir tuşa basılması, nesnenin aktif duruma gelmesi, sürüklenmesi, ....
Hemen hemen tüm nesnelerde bazı özellikler ortaktır. Öncelikle bu özelliklerden bazılarını
açıklayalım açılayalım.

Name Nesnenin ismidir. Nesne kullanılacağı zaman bu isimle çağrılır. Sadece tasarım aşamasında
değiştirilebilir. Türkçe karekterler kullanılmamalıdır.
Caption Nesnenin ekranda görülecek başlığıdır. Burada Türkçe karekterleri kullanabilirsiniz.
Align Nesnenin hizalanacağı(konuçlanacağı) biçimi belirler. Nesnenin taşıyıcısının boyutları
değiştiğinde nesnenin boyutları da değişir. Left değerini seçersek nesne taşyıcının en soluna
hizalanacaktır. alTop Üste
alLeft Sola
alRight Sağa
alBottom Alta
alNone Hizalama yapılmaz
alClient Tümünü kaplar
Anchors Bu da nesnenin hizalanmasını sağlar. Align'dan farkı nesnenin kenar değerlerinin
sabit kalmasıdır. Yani nesne sağ kenardan tasarladığımız biçimde kalmasını istiyorsak
right'ı seçmeliyiz. Taşıyıcının boyutları değişse de nesnemiz sağ kenardan hep aynı uzaklıkta
kalacaktır.
Action Nesne üzerinde kullanılacak eylem grubunu belirtir.(TActionList nesnesinde daha
ayrıntılı açıklanacak).
Color Nesnenin rengidir
Enabled Nesnenin erişilip erişilmeyeceğini gösterir. True: Erişilebilir, False: Erişilemez
Hight Nesnenin piksel olarak yüksekliğidir.
Width Nesnenin piksel olarak genişliğidir.
Left Nesnenin sol kenarının kaçıncı pikselden başlayacağını gösterir. Bu sayı nesnenin
taşıyıcısına bağlıdır.Yani ekranın en solundan itibaren değildir.
Top Nesnenin üst kenarının kaçıncı pikselden başlayacağını gösterir. Aynı left gibidir.
Visible Nesnenin görülüp görülmeyeceğini belirler. True : Görülebilir, False :Görülemez
Cursor Fare imlecinin nesne üzerinde iken alacağı şekildir. 0'dan -21'e kadar bir değer
verilebilir.
Font Nesnenin fontunu gösterir. Name Fontun ismidir
Color Fontun rengidir
Size Fontun büyüklüğüdür
Height Fontun yüksekliği
Style Font şekli(Bold, italik, altçizgili gibi)
Pitch Karekterlerin genişlikleridir
Hint Nesnenin kısa açıklamasıdır(ipucu)
ShowHint Nesne için Hint kısmına yazılan ip ucunun gösterilip gösterilmeyeceğini anlatır.
TabStop Nesnelere Tab tuşu ile ulaşılıp ulaşılmayacağını gösterir
TabOrder Tab tuşunun sıralamasıdır. Nesnelere tab ile erişirken sırayı istediğiniz gibi
değiştirebilirsiniz
Owner Sadece çalışma zamanı kullanılır. Nesnenin taşıyıcısı hafızadan atıldığında nesneninde
atılmasını sağlar
Parent Taşıyıcının bazı özelliklerinin(font, renk, görünebilirlik, ulaşılabilirlik gibi)
nesneye geçmesini sağlar
HelpContex Nesne için F1 yardım tuşuna basıldığında yardım dosyasındaki ilgili sayfanın
numarasıdır.
PopupMenu Nesne üzerinde farenin sağ tuşuna basıldığında açılacak menüyü gösterir.
Tag Nesne için bir işaretçi olarak değerlendirilebilir. Tamsayı bir değer verilmelidir.
Mesela 7 tane texbox varsa bunların tag teğerleri kullanılarak hangi nesnenin kullanıldığı
anlaşılabilir.
Hide Visible gibidir. Nesneyi gizler.
Show Nesneyi tekrar görünür kılar.
SetFocus Kontrolü istenen nesneye aktarır. Tab tuşu gibi
CanFocus Kontrolün nesneye geçirilip geçirilmeyeceğini sorgular.
Focused Kontrolün nesnede olup olmadığını sorgular. Dönen değer True ise kontrol nesnededir.
Ctl3D Nesnenin üç boyutlu gösterilip gösterilmeyeceğini anlatır.
BorderStyle Nesnenin çerçevesinin nasıl olacağını belirler.
CamponentIndex Form üzerindeki nesnelere çalışma zamanında bir index verilebilir.
DockSite Nesnenin konuçlandırılıp(sağa, sola, yukarı, aşağı-taşınabilir düğmler gibi)
konuçlandırılamayacağını anlatır.
DockOrientation Konuçlandırmanın nasıl yapılacağını anlatır. DoNoOrient, DoHarizontal,
DoVertical değerlerini alabilir.
LRDockWidth Yatay konuçlandırmadaki genişlik
TBDockHeight Dikey konuçlandırmada yükseklik
UnDockWidth Konuçlandırma geri alındığındaki genişlik
UnDockHeight Konuçlandırma geri alındığındaki yükseklik
DragCursor Sürükleme sırasında farenin alacağı şekildir.
DragKind Sürüklemenin nasıl yapılabileceğini gösterir:
dkDrag : Nesneye sürükle ve bırak işlemi uygulanabilir.
dkDock: Nesneye sürükle ve konuçlandır işlemi uygulanabilir.
DragMode Sürüklemenin işleminin nasıl olacağını anlatır.
dmManuel: Sürüklemenin başlayabilmesi için kod gerekir(mousedawn olayında).
dmAutomatic: Sürüklemenin başlaması için kod gerekmez.
Dragging Bir nesne sürükleniyorsa True değerini alır.
RePaint Nesneyi yeniden çizer.
Refresh Nesneyi yeniler.
Free Nesneyi siler ve hafızadan atar.
Update Nesneyi yeniden günceller.
ScaledBy Nesne belli oranda büyütülüp küçültülebilir.   ScaledBy(60/100)  gibi.

Temel Nesne Olayları

OnClick Farenin sol tuşu ile tıklandığında meydana gelir. Bazı nesneler enter veya
kısayol tuşuna basılması da bu olayı başlatır.
OnDoubleClick Farenin sol tuşuna çift tıklanmasıyla meydana gelir.
OnMouseDown Nesne üzerinde iken farenin tuşlarından birisine basılmasıyla meydana gelir.
Tam şekli:
OnMauseDown( Sender:TObject; Button:TMouseButton; Shift:TShiftState; X,Y:Integer )
Görüldüğü gibi bu olayın üç tane parametresi vardır.
Button: Farenin hangi tuşuna basıldığını anlatır. MbRight, MbLeft, MbMiddle değerlerini
alabilir.;
Shift: Shift, Alt, Ctrl tuşlarının durumunu verir. SsShift, SsAlt, SsCtrl değerlerini alır.
X,Y: Fare imlecinin nesne içindeki(ekrana göre değil) koordinatlarıdır. Nesnenin Sol üst
köşesinin koordinatları 0,0 dır.
OnMouseMove Fare nesne üzerinde hareket ederken meydana gelir. Paremetreleri OnMouseDown
ile aynıdır.
OnMouseUp Fare nesne üzerinde iken basılan tuşun bırakılmasıyla meydana gelir. Paremetreleri
OnMouseDown ile aynıdır.
OnChange Nesne içindeki bilgilerde değişme olursa meydana gelir (EditBox kutusuna bir harf
girilmesi gibi).
OnKeyPress Klavyeden bir tuşa basılmasıyla meydana gelir. Basılan karekter nesneye
gönderilmeden önce gerçekleştiği için basılan tuş kontrol edilebilir. Ancak sadece
ASCII kodlu tuşları algılayabilir.
Key parametresine sahiptir. ASCII değerleri için # işareti kullanılır. #0=boş karekter,
#65='A'
OnKeyDown Klavyeden bir tuşa basılamsı sırasında ve basılı tutulduğu sürece meydana gelir.
Klavyedeki tüm tuşaları kontrol edebilir. Key ve Shift parametreleri vardır.
Key  VK_TAB, VK_RETURN, VK_PAUSE, VK_ESCAPE, VK_PRIOR(pageup), VK_NEXT(pagedawn) ,
VK_MULTIPLY(* tuşu), VK_ADD(+), VK_SUBTRACKT(-), VK_DECIMAL(.), VK_DIVIDE(/), VK_CAPITAL
(capslock), VK_END, VK_HOME, VK_LEFT, VK_RIGHT, VK_UP, VK_DOWN, VK_NUMLOCK, VK_INSERT,
VK_DELETE, VK_BACK, VK_SHİFT, VK_CONTROL
VK_A .....VK_Z                                  :   A .....Z   tuşları
VK_0 ..... VK_9                                  :   0.....9    tuşları
VK_F1 ....VK_F12                              :   F1....F12  tuşları
VK_NUMPAD0....VK_NUMPAD9  :  0....9 tuşları-klavyenin sağındaki
Shift SsShift,  SsAlt, SsCtrl, SsLeft(farenin sol tuşu), SsRight, SsMiddle, SsDouble
(farenin sağve sol tuşlarına aynı anda basılması)
On KeyUp Klavyeden basılan tuşun bırakılmasıyla meydana gelir. OnKeyDown gibidir.
OnEnter Nesnenin aktif olmasıyla meydana gelir.
OnExit Nesnenik aktifliğinin sona ermesiyle meydana gelir.
OnStartDrag Bir nesnenin sürüklenmeye başlanmasıyla meydana gelir(sürüklenen nesne üzerinde).
Source : Sürüklenen nesneneyi gösterir.
OnEndDrag Bir nesnenin süklenme işleminin sona ermesi ile meydana gelir(sürüklenen nesne
üzerinde).
Target : Üzerine bırakılma işlemi uygulanan hedef nesneyi anlatır.
OnDragDrop Sürüklenen nesnenin başka bir nesne üzerine bırakılmasıyla meydana gelir(hedef
nesne üzerinde).
Accept=True ise bırakılma işlemi yapılabilir demektir(her nesne her nesne üzerine bırakılamaz).
DragState parametresi sürükleme işleminin durumunu anlatır.
DragState=dsDragEnter: Sürükleme yeni başlar
DragState=dsDragLeave:Sürükleme sona erdi
DragState=dsDragOver : Sürükleme devam ediyor
OnDragOver Nesne üzerinde sürükleme işlemi sırasında meydana gelir.
OnStartDock Konuçlandırma başladığında meydana gelir.

Bu özellikler nesnelerin çoğunda mevcuttur. Nesneler anlatılırken bu özellikler tekrar
edilmeyecektir.

[Safirmedya]